Praktijkprikkel 2024/05 – Praktijkprikkel Slokdarmklachten na inname flucloxacilline

In de periode 2007-2019 ontving Lareb 22 meldingen over slokdarmschade na inname van flucloxacilline capsules. Het CBG heeft in 2020 naar aanleiding van deze meldingen aan de fabrikanten gevraagd de gebruiksinstructie in de bijsluiter als volgt aan te passen:

Neem uw flucloxacilline harde capsule minstens 1 uur vóór of 2 uur na de maaltijd in. Om het risico op pijn in uw slokdarm (de buis die uw mond met uw maag verbindt) te verkleinen, moet u de capsules doorslikken met een groot glas water (250 ml) en mag u niet meteen gaan liggen nadat u uw capsules heeft ingenomen.

Ook na aanpassing van de bijsluiter ontvangen Lareb en Meldpunt Medicijnen nog steeds veel meldingen over slokdarmklachten na inname van flucloxacilline capsules. In de afgelopen drie jaar waren het er meer dan 150.

Meldingen

Voorbeelden van meldingen zijn:

• “Ik kreeg na inname van de flucloxacilline capsule een heftig brandende pijn aan de slokdarm en zie een donkere verkleuring van de ontlasting.”
• “Ga niet gelijk na het slikken van de capsule in bed liggen. In mijn geval bleef de capsule in de slokdarm hangen waardoor ik een pijnlijk branderig gevoel kreeg op mijn borst. Ook dagen daarna nog last gehad, voornamelijk met slikken, van mijn slokdarm. Volgens huisarts veelvoorkomend probleem, maar werd bij apotheek niet verteld.”

Analyse

Slokdarmpijn is een niet-specifiek symptoom dat kan wijzen op onderliggende ziektes, zoals reflux of oesophagitis. Het mechanisme waardoor deze pijn ontstaat is nog onduidelijk. Mogelijk speelt activatie van thermoreceptors (betrokken bij gevoel van heet en koud), mechanoreceptors (betrokken bij verwijding en samentrekking van spieren) of chemoreceptors (waarnemen van zuurgraad en hyperosmolariteit bloed) een rol bij slokdarmpijn.

Aangezien andere geneesmiddelen met dezelfde capsulegrootte minder vaak klachten geven en er meldingen over irritatie bij de flucloxacilline suspensie zijn, is activatie van de chemoreceptor aannemelijk. Het vermoeden bestaat dat het innemen van de flucloxacilline capsule met te weinig water kan leiden tot activatie van deze receptor.

De reden dat Lareb en Meldpunt Medicijnen nog steeds veel meldingen over slokdarmklachten na inname van flucloxacilline capsules krijgen, is waarschijnlijk dat de patiënt of de persoon die de medicatie toedient, de gebruiksinstructies in de bijsluiter en op het apotheeketiket niet (goed) leest. Ook ontbreekt op het apotheeketiket en de toedienlijst de aanbeveling dat men niet meteen moet gaan liggen na inname van de flucloxacilline capsule.

Aanbevelingen

Voor apothekers

• Realiseer je dat de patiënt de bijsluiter en de tekst op het apotheeketiket niet (goed) leest of opvolgt. Geef daarom een mondelinge toelichting. Adviseer de patiënt de capsule 1 uur vóór of 2 uur na de maaltijd staand of zittend met een groot glas water in te nemen en na inname een half uur niet te gaan liggen.

Voor zorgprofessionals die medicatie toedienen

• Lees de toedieninstructie op de toedienlijst goed en volg deze.

Voor organisaties die de informatie in apotheekinformatiesystemen (AISsen) vullen

•  Zorg ervoor dat in het AIS de toedientekst van flucloxacilline capsule aangevuld wordt met de informatie dat de patiënt na inname een half uur niet mag gaan liggen. De KNMP en Stichting Health Base hebben hun informatie hierop onlangs aangepast.

Wist je dat?

Je op de website een compleet overzicht van alle Praktijkprikkels kan vinden. Ben je op zoek naar een Praktijkprikkel over een specifiek onderwerp? Vul bij ‘Zoek op onderwerp’ je zoekterm in en vind zo de bijbehorende Praktijkprikkel(s).

Bron: IVM