Het IVM initieerde op 9 januari 2020, ter gelegenheid van haar 25-jarig bestaan, de Dag van Verantwoord Medicijngebruik. Dit jaar ligt de nadruk op het thema medicatieveiligheid en dan vooral op het belang van melding van ervaringen en incidenten met medicijnen. Door zorgverleners en patiënten. Want alleen op die manier kunnen we leren van elkaar en bijdragen aan een nog veiliger gebruik van medicijnen.
Medicijnen zijn een groot goed. Maar als dat gebruik onjuist of niet zinvol is, leidt dat tot -vermijdbare- ziekenhuisopnames, sterfgevallen, milieuschade en premiestijgingen in de zorg. Daarom blijft aandacht voor verantwoord medicijngebruik van belang. Zo’n 20 organisaties in het zorg- en geneesmiddelenveld delen die mening: dagvanverantwoordmedicijngebruik.nl. Ze hebben hun steun uitgesproken of brengen activiteiten voor het voetlicht die met (het bevorderen van) medicatieveiligheid te maken hebben.
Zorgverleners en -instellingen melden incidenten
Sinds begin dit jaar kunnen zorgverleners terecht bij VMI (Voorkomen Medicatie-Incidenten). Het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik nam het stokje over van het Portaal voor Patiëntveiligheid. Daar zijn in 2020 ongeveer 14.000 meldingen binnen gekomen. Van zo’n 800 medicatie-incidenten is een analyse gemaakt. 25% van de incidenten vond plaats bij het voorschrijven van geneesmiddelen (bijvoorbeeld een foutieve dosering) en 31% bij het toedienen (vergeten of verkeerd toegediend). Eén op de vijf incidenten had betrekking op de medicatieoverdracht. De meeste medicatie-incidenten deden zich voor rond antibiotica, bloedverdunners en pijnstillers. VMI registreert en analyseert deze medicatie-incidenten en koppelt informatie over risico’s terug naar het zorgveld.
Patiënten delen ervaringen
Al sinds 2004 kunnen patiënten hun ervaringen met medicijnen delen via het Meldpunt Medicijnen, ook een initiatief van het IVM. In de afgelopen jaren zijn er zo’n 35.000 meldingen binnen gekomen. Die gingen in bijna de helft van de gevallen over bijwerkingen. Zo’n 8% had betrekking op praktische zaken, die rechtstreeks de medicatieveiligheid beïnvloeden. Bijvoorbeeld dikke oogdruppels die het effect van de behandeling verminderen of medicijnen die patiënten niet nemen vanwege een hoge bijbetaling. Daarnaast leveren ook medicatiestrips problemen op, waardoor de medicijnen niet of onvoldoende ingenomen worden. Ook de vieze smaak van medicijnen kan de therapietrouw in de weg staan. Tenslotte blijken leveringsproblemen regelmatig een belemmering voor een goede behandeling te zijn.
Melden!
Omdat melden zo belangrijk is, om te leren en te voorkomen, roepen we zorgverleners- en instellingen op de medicatie-incidenten uit hun dagelijkse praktijk naar voren te brengen:
En datzelfde geldt voor patiënten. Deel uw ervaringen, ze dragen bij aan een veiliger medicijngebruik:
